1

Tên nhiệm vụ: Giải pháp dạy học tích hợp hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp trong môn sinh học theo chương trình giáo dục phổ thông mới góp phần phát triển năng lực cho học sinh THPT trên địa bàn tỉnh Bắc Giang

2

3

4

Mã số nhiệm vụ (nếu có):

5

Tên tổ chức chủ trì:

6

Cơ quan chủ quản: Bộ Khoa học và Công nghệ

7

Chủ nhiệm nhiệm vụ: Hoàng Thị Hoa

8

Danh sách cá nhân tham gia nhiệm vụ: Đào Thị Minh Hải; Trần Thị Quỳnh; Trần Thị Hương;

9

Mục tiêu nghiên cứu:

10

Tóm tắt nội dung nghiên cứu chính: 1. Điều tra, khảo sát về thực trạng dạy học môn sinh học cho học sinh THPT tại tỉnh Bắc Giang
- Xây dựng 02 mẫu phiếu điều tra dưới 30 chỉ tiêu/mẫu (01 mẫu phiếu dành cho giáo viên THPT; 01 mẫu phiếu dành cho học sinh).
- Tiến hành điều tra 400 phiếu, trong đó 200 phiếu dành cho giáo viên (giáo viên dạy môn sinh học và giáo viên dạy môn vật lý, hóa học, công nghệ), 200 phiếu dành cho học sinh lớp 10,11,12 (chủ yếu là học sinh lớp 11).
- Nhập số liệu và xử lý số liệu điều tra khảo sát. Đánh giá thực trạng tiếp cận, nghiên cứu, tìm hiểu, cập nhật việc tổ chức dạy và học theo chương trình giáo dục phổ thông mới môn sinh học.
- Xây dựng báo cáo tổng hợp số liệu điều tra.
2. Xây dựng 06 chuyên đề nghiên cứu khoa học.
- Chuyên đề 1: Cơ sở lý luận của việc dạy học tích hợp định hướng phân luồng trong dạy học môn Sinh học và hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp theo chương trình giáo dục phổ thông mới.
Nội dung cơ bản của chuyên đề là xác định được tổng quan về dạy học tích hợp, dạy học trải nghiệm, hướng nghiệp theo chủ đề, đề xuất khái niệm năng lực chung, trọng tâm đề cập đến năng lực hợp tác...
- Chuyên đề 2: Xây dựng Kế hoạch và tổ chức dạy học “Bệnh truyền nhiễm”.
Nội dung chuyên đề là sự tích hợp nội dung chủ đề “Sinh học vi sinh vật và vi rút ” sinh học lớp 10 và hoạt động tìm hiểu nghề y trong trong hoạt động trảinghiệm hướng nghiệp lớp 10.
- Chuyên đề 3: Xây dựng Kế hoạch và tổ chức dạy học “Rượu làng Vân- tinh hoa rượu Việt”.
Nội dung chuyên đề là sự tích hợp nội dung chủ đề “Sinh học vi sinh vật và vi rút” sinh học 10, chuyên đề học tập lớp 10 “Công nghệ tế bào và một số thành tựu” và hoạt động sản xuất, kinh doanh dịch vụ địa phương trong hoạt động trải nghiệm, hoạt động sản xuất, kinh doanh dịch vụ địa phương trong hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 10.
- Chuyên đề 4: Xây dựng Kế hoạch và tổ chức dạy học “Ứng dụng sinh sản vô tính ở thực vật trong nhân giống cây trồng”.
Nội dung chuyên đề là sự tích hợp nội dung chủ đề “Sinh học cơ thể” sinh học 11, chủ đề Sinh sản ở thực vật với hoạt động lựa chọn nghề nghiệp trong hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 11.
- Chuyên đề 5: Xây dựng Kế hoạch và tổ chức dạy học “Sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP”.
Nội dung chuyên đề là sự tích hợp nội dung chủ đề “Sinh học cơ thể” sinh học 11, chuyên đề học tập lớp 11 “Dinh dưỡng khoáng – tăng năng suất cây trồng và nông nghiệp sạch” và hoạt động lựa chọn nghề nghiệp trong hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 11.
- Chuyên đề 6: Xây dựng Kế hoạch và tổ chức dạy học “Suối Mỡ- khu du lịch sơn thủy, hữu tình”.
Nội dung chuyên đề là sự tích hợp nội dung chủ đề “Sinh thái học và môi trường” sinh học 12, chuyên đề học tập lớp 12 “Sinh thái nhân văn” và hoạt động lựa chọn nghề nghiệp trong hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 12.
3. Tổ chức thực nghiệm sư phạm để đánh giá hiệu quả dạy học tích hợp hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp trong môn sinh học theo chương trình giáo dục phổ thông mới
Phối hợp với 03 trường THPT: Yên Dũng số 3, Lục Nam, Tân Yên số 1 để tổ chức dạy thực nghiệm 03 chuyên đề thuộc các chủ đề “Bệnh truyền nhiễm” tích hợp nội dung chủ đề “Sinh học vi sinh vật và vi rút” sinh học 10 và hoạt động tìm hiểu nghề y trong hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp lớp 10; “Sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP” tích hợp nội dung chủ đề “Sinh học cơ thể” sinh học 11, chuyên đề học tập lớp 11 “Dinh dưỡng khoáng – tăng năng suất cây trồng và nông nghiệp sạch” và hoạt động lựa chọn nghề nghiệp trong hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 11; “Suối Mỡ- khu du lịch sơn thủy, hữu tình” tích hợp nội dung chủ đề “Sinh thái học và môi trường” sinh học 12, chuyên đề học tập lớp 12 “Sinh thái nhân văn” và hoạt động lựa chọn nghề nghiệp trong hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 12.
      4. Tổ chức 01 hội thảo khoa học
- Địa điểm: Trường THPT Yên Dũng số 3.
- Thành phần: Đại diện Phòng chuyên môn của Sở Giáo dục và Đào tạo; Giáo viên đang giảng dạy môn sinh học tại THPT Yên Dũng số 1, số 2, số 3, THPT Lục Nam, THPT Tân Yên số 1 và giáo viên dạy môn sinh học của Trường THPT khác trên địa bàn tỉnh. Tổng số: 30 đại biểu.
- Nội dung hội thảo: Giải pháp dạy học tích hợp hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp trong môn sinh học theo chương trình giáo dục phổ thông mới.
- Thời gian: 1 ngày, vào tháng 10/2023.
5. Viết báo cáo kết quả thực hiện đề tài

11

Lĩnh vực nghiên cứu: Khoa học tự nhiên

12

Mục tiêu kinh tế xã hội của nhiệm vụ:

13

Phương pháp nghiên cứu: Các phương pháp sau đây được sử dụng trong quá trình nghiên cứu:
13.1. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết
         Nghiên cứu các tài liệu có liên quan đến việc rèn năng lực trong dạy học và biện pháp rèn luyện năng lực cho học sinh; nghiên cứu tài liệu liên quan đến nội dung kiến thức các chủ đề ứng dụng chuyển hóa của vi sinh vật trong thực tiễn sản xuất; Sản xuất và phân phối rau thủy canh Bắc Giang; Ứng dụng sinh sản vô tính ở thực vật trong nhân giống cây trồng; Sự đa dạng sinh học của hệ sinh thái tự nhiên và một số phương thức rèn luyện năng lực tư duy trong dạy học, bao gồm: sách giáo khoa Sinh học 10, 11, 12; nội dung chương trình sinh học ban hành theo theo Thông tư 32/TT-BGDĐT, sách phương pháp giảng dạy Sinh học dành cho giáo viên, giáo trình, luận văn, sách tham khảo, tạp chí và các website làm cơ sở khoa học cho đề tài nghiên cứu.
13.2. Phương pháp điều tra cơ bản
Tiến hành xây dựng 02 mẫu phiếu điều tra cho giáo viên và học sinh.
Điều tra thực trạng việc dạy học Sinh học học theo hướng tích hợp rèn luyệnnăng lực tư duy tại 20 trường THPT thông qua Phiếu thăm dò ý kiến, trao đổi, phỏng vấn giáo viên, học sinh cùng với tham khảo vở ghi của học sinh
13.3. Phương pháp thực nghiệm sư phạm
         Sau khi xây dựng và chọn lọc các hoạt động dạy học theo hướng rèn luyện năng lực tư duy logic chúng tôi đưa vào thử kiểm nghiệm tại 03 trường THPT trên địa bàn tỉnh Bắc Giang (trường THPT Yên Dũng số 3, THPT Tân Yên số 1, THPT Lục Nam) để kiểm tra tính đúng đắn của đề tài thông qua bài kiểm tra sau khi kết thúc giờ học
13.4. Phương pháp xử lý số liệu bằng thống kê toán học
Căn cứ vào kết quả thu được sau thực nghiệm, các số liệu sẽ được sắp xếp và xử lý bằng phần mềm Microsoft Excel 2007 để đánh giá chất lượng dạy học

14

Sản phẩm khoa học và công nghệ dự kiến:

15

Địa chỉ và quy mô ứng dụng dự kiến: Tỉnh Bắc Giang

16

Thời gian thực hiện: 10 tháng (từ 01/02/2023 đến 01/11/2023)

17

Kinh phí được phê duyệt: 80 triệu đồng
trong đó:

18

Quyết định phê duyệt: số 83/QĐ-KHCN ngày 24 tháng Tháng 2 năm 2023

19

Hợp đồng thực hiện: số ngày 01 tháng Tháng 1 năm 1970