1

Tên nhiệm vụ: Nghiên cứu thực nghiệm mô hình trồng và tiêu thụ Đảng sâm Khôi nhung ở một số huyện miền núi của tỉnh Quảng Ngãi

2

3

4

Mã số nhiệm vụ (nếu có): 02/2020/HĐ-ĐTKHCN

5

Tên tổ chức chủ trì: Trung tâm Nghiên cứu trồng & chế biến cây thuốc Hà Nội - Viện Dược liệu

6

Cơ quan chủ quản: UBND Tỉnh Quảng Ngãi

7

Chủ nhiệm nhiệm vụ: ThS. Nguyễn Xuân Trường

8

Danh sách cá nhân tham gia nhiệm vụ: ThS. Nguyễn Xuân Trường; KS. Nguyễn Thị Thúy; TS. Trần Thị Liên; TS. Lý Ngọc Sâm; ThS. Phan Thị Lâm; KS. Nguyễn Bá Hưng; ThS. Vũ Thị Vân Phượng; KS. Phạm Hồng Khuyến; KS. Nguyễn Đình Tính; KS. Phạm Duy Hiền

9

Mục tiêu nghiên cứu:

10

Tóm tắt nội dung nghiên cứu chính: Nội dung 1: Điều tra, đánh giá hiện trạng phân bố, trữ lượng, khai thác, sơ chế biến, bảo quản và nhu cầu tiêu thụ của đảng sâm và khôi nhung
Công việc 1. Điều tra, khảo sát đánh giá hiện trạng phân bố, trữ lượngcủa cây đảng sâm và khôi nhung tại địa bàn hai huyện Sơn Tây và Tây Trà/Trà Bồng tỉnh Quảng Ngãi.
- Thời gian thực hiện: tháng 5/2020 – tháng 1/2021.
- Địa điểm điều tra: Điều tra, đánh giá hiện trạng phân bố, trữ lượng của cây đảng sâm và khôi nhung tại 2 huyện Sơn Tây và Tây Trà/Trà Bồng của tỉnh Quảng Ngãi.
Công việc 2. Điều tra, đánh giá khai thác, chế biến, bảo quản và nhu cầu tiêu thụ của cây đảng sâm và khôi nhung tại địa bàn hai huyện (Sơn Tây và Tây Trà (Trà Bồng) tỉnh Quảng Ngãi.
- Thời gian thực hiện: tháng 5–tháng 7/2020.
- Địa điểm điều tra:Điều tra, đánh giá khai thác, chế biến, bảo quản và nhu cầu tiêu thụ của cây đảng sâm và khôi nhung tại 2 huyện Sơn Tây và Tây Trà (Trà Bồng) của tỉnh Quảng Ngãi.
- Phỏng vấn các đối tượng có kinh nghiệm trong thôn bản: Trưởng bản (20 phiếu), ông lang/bà mế (40 phiếu); doanh nghiệp (20 phiếu); Hộ dân trồng (60 phiếu).
Lập phiếu điều tra để thu thập các số liệu có liên quan: Trong mỗi xã điều tra nếu có ít hơn 30 hộ trồng cây sẽ được điều tra cả xã, nếu trên 30 hộ trồng cây, số mẫu điều tra tối thiểu là 30 phiếu/ 1 xã.
Công việc 3. Khảo sát chọn vùng, chọn hộ dân thực hiện mô hình trồng cây đảng sâm và khôi nhung theo hướng GACP – WHO.
- Địa điểm dự kiến: xã Sơn Bua - Huyện Sơn Tây và xã Trà Trung/Trà Quân – huyện Trà Bồngcủa tỉnh Quảng Ngãi.
Nội dung 2: Xây dựng mô hình thực nghiệm liên kết trồng, chế biến, tiêu thụ đảng sâm, khôi nhung ở các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi
Công việc 1.Xây dựng vườn ươm giống cây đảng sâm và khôi nhung tại huyện Sơn Tây, tỉnh Quảng Ngãi
-Địa điểm dự kiến: huyện Sơn Tây
- Diện tích: 1000 m², Công suất vườn ươm: tạo ra được:350.000 câygiống đảng sâm và32.000 cây khôi nhung/năm.
- Thời gian thực hiện: Tháng 06 – tháng 12/2020.
- Tiêu chuẩn cây giống:
+ Cây giống đảng sâm đạt tiêu chuẩn cơ sở: Cây con từ hạt: Cây con sau 3 tháng chăm sóc ở vườn ươm, có chiều cao trung bình 20-30cm; ra 6-8 lá; sinh trưởng tốt; không bị sâu bệnh có thể mang đi trồng.
+ Cây giống khôi nhung đạt tiêu chuẩn cơ sở: Sau giâm hom 120 ngày. Cây khỏe mạnh, sinh trưởng và phát triển tốt.Có chiều cao phát triển dài từ 20 cm trở lên, có 3-4 lá.Rễ phát triển tốt, đã chuyển sang màu nâu sẫm.Bầu cây khôi nhung sạch sâu, bệnh hại.
Công việc 2. Xây dựng mô hình thực nghiệm trồng cây đảng sâm.
Bước 1. Khảo sát thiết kế địa điểm trồng
- Địa điểm: Huyện Sơn Tây và Tây Trà (Trà Bồng.)
- Khảo sát, thiết kế khu vực trồng phù hợp với điều kiện sinh trưởng và phát triển của cây đảng sâm.
- Thời gian thực hiện: từ tháng 5/2020 – tháng 6/2020.
Bước 2.Chuẩn bị đất trồng và xuống giống
- Diện tích: 4ha
- Địa điểm: Huyện Sơn Tây và Tây Trà/Trà Bồng (mỗi huyện 2ha).
- Thời gian: 8/2020 – 11/2023.
- Các hộ dân tham gia được lựa chọn trên tiêu chí đã xây dựng ở trên.
Bước 3. Thu hoạch, vận chuyển và bảo quản.    
- Đánh giá sản lượng qua mỗi lần thu hoạch.
- Đánh giá năng suất, sản lượng sau trồng.
- Chế biến, bảo quản dược liệu.
Nội dung 3: Hoàn thiện hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch, sơ chế biến đảng sâm và khôi nhung.
Công việc 1. Hoàn thiện kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch cây đảng sâm tại địa bàn tỉnh Quảng Ngãi theo hướng GACP - WHO.
Trên cơ sở hướng dẫn kỵ thuật sẵn có
Thí nghiệm 1: Nghiên cứu ảnh hưởng hàm lượnglân đến sinh trưởng, phát triển, năng suất và chất lượng của cây đảng sâm tại Quảng Ngãi.
Công việc 2. Hoàn thiện kỹ thuật thu hoạch, sơ chế biến cây đảng sâm tại địa bàn tỉnh Quảng Ngãi theo hướng GACP - WHO.
Thí nghiệm 2: Nghiên cứu biện pháp sơ chế biến dược liệu đảng sâm tại Quảng Ngãi.
Phương án thực hiện:
- Kế thừa các kết quả nghiên cứu trước đây về cây đảng sâm tại Việt Nam.
- Triển khai hai thí nghiệm để hoàn thiện kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch, sơ chế biến cây đảng sâm phù hợp với điều kiện của địa phương.
- Phối hợp Phòng Nông nghiệp hai huyện triển khai thí nghiệm và xây dựng tài liệu hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch, sơ chế biến cây đảng sâm tại địa bàn tỉnh Quảng Ngãi theo hướng GACP – WHO.
- Thời gian triển khai: 8/2020 – 02/2023
Nội dung 4: Đào tạo, tập huấn, hội nghị và giới thiệu, quảng bá sản phẩm đề tài
Công việc 1. Học tập kinh nghiệm trồng đảng sâm và khôi nhung tại một số mô hình trồng ở phía Bắc Việt Nam
- Thời gian: năm 2020
- Địa điểm: 2 mô hình ở phía Bắc Việt Nam
- Thành phần:
          + Đại diện hộ nông dân tham gia triển khai thực hiện đề tài tại 2 huyện
          + Đại diện cán bộ tham gia triển khai thực hiện đề tài tại 2 huyện
          + Đại diện tỉnh đoàn
          + Đại diện sở Nông nghiệp
          + Đại diện đơn vị quản lý
=>Sản phẩm: 01 lớp học tập kinh nghiệm trồng đảng sâm và khôi nhung.
Công việc 2. Đào tạo cán bộ kỹ thuật và một số hộ nông dân vùng triển khai đề tài về quy trình nhân giống, trồng và sơ chế dược liệu từ cây đảng sâm.
Phương án triển khai:
- Đối tượng được đào tạo là cán bộ khuyến nông hoặc cán bộ nông nghiệp và cán bộ doanh nghiệp phối hợp tham gia thực hiện mô hình.
- Thời gian: 2021 - 2022
- Địa điểm: huyện Sơn Tây

11

Lĩnh vực nghiên cứu: Khoa học y, dược

12

Mục tiêu kinh tế xã hội của nhiệm vụ:

13

Phương pháp nghiên cứu: Nội dung 1:Điều tra, đánh giá hiện trạng phân bố, trữ lượng, khai thác, sơ chế biến, bảo quản và nhu cầu tiêu thụ của đảng sâm và khôi nhung.
Công việc 1. Điều tra, đánh giá hiện trạng phân bố, trữ lượng của cây đảng sâm và khôi nhung tại địa bàn hai huyện (Sơn Tây và Tây Trà/Trà Bồng) tỉnh Quảng Ngãi.
Công việc 2. Điều tra, đánh giá khai thác, chế biến, bảo quản và nhu cầu tiêu thụ của cây đảng sâm và khôi nhung tại địa bànhai huyện (Sơn Tây và Trà Bồng) tỉnh Quảng Ngãi.
Nội dung 2:Xây dựng mô hình thực nghiệm liên kết trồng, chế biến, tiêu thụ đảng sâm, khôi nhung ở các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi.
Công việc 1: Xây dựng vườn ươm giống cây đảng sâm và khôi nhung tại huyện Sơn Tây, tỉnh Quảng Ngãi
+ Địa điểm dự kiến: huyện Sơn Tây.
+ Diện tích: 1000 m²
Nội dung 3:Hoàn thiện kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch, chế biến đảng sâm và khôi nhung.
Công việc 1. Hoàn thiện kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch cây đảng sâm tại tỉnh Quảng Ngãi theo hướng GACP - WHO.
Công việc 2. Hoàn thiện kỹ thuật sơ chế biến cây đảng sâm tại tỉnh Quảng Ngãi theo hướng GACP - WHO.
- Dược liệu đảng sâm sau khi sơ chế (lựa chọn công thức tốt nhất), rửa sạch, tiến hành sấy ở các nhiệt độ khác nhau đến khi đạt độ ẩm ≤ 15%, sau đó bảo quản kín trong bao bì PE 0,02mm hút chân không.
 Công việc 3. Hoàn thiện kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch cây khôi nhung tại địa bàn tỉnh Quảng Ngãi theo hướng GACP - WHO.
Công việc 4. Hoàn thiện kỹ thuật sơ chế biến cây khôi nhung tại địa bàn tỉnh Quảng Ngãi theo hướng GACP - WHO.
Nội dung 4. Đào tạo, tập huấn và giới thiệu, quảng bá sản phẩm đề tài
- Đào tạo 12 kỹ thuật viên về quy trình kỹ thuật nhân giống cây đảng sâm và cây khôi nhung cho đội ngũ cán bộ kỹ thuật trực tiếp tham gia mô hình trồng đề tài.
- Tổ chức được 2 lớp (mỗi huyện 01 lớp) với 100 lượt người hướng dẫn quy trình kỹ thuật nhân giống, trồng, chăm sóc, thu hoạch cây đảng sâm, cây khôi nhung và một số dược liệu khác có trên địa bàn;
- Học tập kinh nghiệm trồng đảng sâm và khôi nhung tại một số mô hình trồng ở phía Bắc Việt Nam
- Giới thiệu mô hình, sản phẩm từ cây đảng sâm và khôi nhung.
- Quảng bá sản phẩm của đề tài

14

Sản phẩm khoa học và công nghệ dự kiến:

15

Địa chỉ và quy mô ứng dụng dự kiến: Huyện Sơn Tây và Tây Trà (Trà Bồng.)

16

Thời gian thực hiện: 36 tháng (từ 01/04/2020 đến 01/03/2023)

17

Kinh phí được phê duyệt: 4.464 triệu đồng
trong đó:

18

Quyết định phê duyệt: số 534/QĐ-UBND ngày 15 tháng Tháng 4 năm 2020

19

Hợp đồng thực hiện: số ngày 01 tháng Tháng 1 năm 1970