1

Tên nhiệm vụ: Bảo tồn nguồn gen Cá Bống suối đầu ngắn (Philypnus chalmersi Nichols & Pope) trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên

2

3

4

Mã số nhiệm vụ (nếu có): QGT16.ĐT.04/2025

5

Tên tổ chức chủ trì: Công ty TNHH Phát triển Nông nghiệp Thảo Vân

6

Cơ quan chủ quản: UBND Tỉnh Thái Nguyên

7

Chủ nhiệm nhiệm vụ: Trần Viết Vinh

8

Danh sách cá nhân tham gia nhiệm vụ: ThS. Trần Viết Vinh; TS. La Văn Công; ThS. Nguyễn Mạnh Hà; ThS. Nguyễn Đức Thống; ThS. Nguyễn Đức Tuân; ThS. Lê Minh Toàn; KS. Nguyễn Đình Cương; ThS. Cù Ngọc Bắc; KS. Lã Quý Thịnh; KS. Trần Viết Nam; Các kỹ thuật viên, nhân viên hỗ trợ

9

Mục tiêu nghiên cứu:

Thu thập, thực hiện bảo tồn, lưu giữ an toàn, đánh giá di truyền và phát triển giá trị nguồn gen cá Bống suối đầu ngắn Philypnus chalmersi Nichols & Pope tại tỉnh Thái Nguyên

10

Tóm tắt nội dung nghiên cứu chính:

Nội dung 1: Điều tra, khảo sát hiện trạng phân bố, nguồn lợi cá Bống suối đầu ngắn trên các thủy vực tỉnh Thái Nguyên

Nội dung 2: Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học, sinh sản, các chỉ tiêu sinh trưởng, năng suất, chất lượng nguồn gen cá Bống suối đầu ngắn tại tỉnh Thái Nguyên

Nội dung 3: Nghiên cứu, đánh giá đa dạng di truyền nguồn gen; giải trình tự ADN của cá Bống suối đầu ngắn và đăng ký trên ngân hàng gen quốc tế; Phân loại cá Bống suối đầu ngắn bằng hình thái và chỉ thị ADN

Nội dung 4: Tuyển chọn, xây dựng đàn hạt nhân (đàn bố mẹ); Nghiên cứu, xây dựng quy trình kỹ thuật thuần hóa cá Bống suối đầu ngắn và xây dựng tiêu chuẩn cơ sở đàn hạt nhân.

Nội dung 5: Nghiên cứu, xây dựng quy trình kỹ thuật nhân giống cá Bống suối đầu ngắn và xây dựng tiêu chuẩn cơ sở cá giống

Nội dung 6: Xây dựng mô hình bảo tồn tại chỗ (in-situ); mô hình bảo tồn chuyển chỗ (ex-situ) cá Bống suối đầu ngắn và nghiên cứu xây dựng quy trình nuôi thương phẩm.

Nội dung 7: Tư liệu hóa nguồn gen

11

Lĩnh vực nghiên cứu: Khoa học nông nghiệp

12

Mục tiêu kinh tế xã hội của nhiệm vụ:

+ Về mục tiêu kinh tế: Phát triển nhân giống và nuôi thương phẩm cá Bống suối đầu ngắn tại Công ty TNHH Phát triển Nông nghiệp Thảo Vân phục vụ cho nuôi thương phẩm giúp người nuôi chủ động được con giống, bảo tồn đa dạng di truyền và làm đa dạng đối tượng nuôi thủy đặc sản ở tỉnh Thái Nguyên. Khai thác và phát triển rộng rãi đối tượng thủy đặc sản bản địa, phục vụ nhu cầu nuôi cũng như nhu cầu sử dụng làm thực phẩm ngày càng cao.

Thông qua việc chọn lọc, xây dựng mô hình nhân giống từ đó phát triển thành cơ sở cung cấp giống có chất lượng cao phục vụ nuôi thương phẩm, từng bước góp phần cải thiện kinh tế và làm giàu cho người dân nuôi thủy sản ở tỉnh Thái Nguyên.

+ Về mục tiêu xã hội: Việc bảo vệ nguồn tài nguyên cá Bống suối đầu ngắn không chỉ góp phần bảo vệ đa dạng sinh học mà còn góp phần bảo tồn, từ đó có nền tảng để duy trì, khai thác và phát triển cá Bống suối đầu ngắn một cách hiệu quả, bền vững, vừa phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội, vừa bảo tồn được nguồn gen quý, bảo tồn đa dạng sinh học, điều này phù hợp với xu hướng chung của nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam.

13

Phương pháp nghiên cứu:

Phương pháp nghiên cứu:

- Phương pháp kế thừa tài liệu:

- Phương pháp khảo sát thực địa: Theo ngư dân đánh bắt, tham gia đánh bắt trực tiếp cùng ngư dân tại các điểm đã xác định; Khảo sát, thu mua cá Bống suối đầu ngắn tại các chợ, bến cá tại vùng nghiên cứu.

- Phương pháp phân tích số liệu/phân tích mô hình phù hợp:

- Phương pháp đánh giá thiết kế nhà kính phù hợp:

- Phương pháp thiết kế bản vẽ:

- Phương pháp lên dự toán chi phí thi công nhà kính phù hợp:

- Phương pháp thiết kế và đánh giá:

- Phương pháp quan trắc:

14

Sản phẩm khoa học và công nghệ dự kiến:

Sản phẩm khoa học và công nghệ dự kiến:

Dạng I:

- Mô hình đàn hạt nhân ( đàn cá bố mẹ) cá Bống suối đầu ngắn trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên: Số lượng đưa vào nuôi thuần hóa 1.000 con.

- Mô hình bảo tồn tại chỗ (in-situ) cá Bống suối đầu ngắn trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên: Số lượng đưa và nuôi 1.250 con ( nuôi thuần).

- Mô hình bảo tồn chuyển chỗ (ex-situ) cá Bống suối đầu ngắn trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên; Số lượng đưa và nuôi 5.000 con/2 mô hình ( nuôi thuần).

Dạng II:

- Báo cáo kết quả điều tra, khảo sát hiện trạng phân bố, nguồn lợi cá Bống suối đầu ngắn trên các thủy vực tỉnh Thái Nguyên.

- Báo cáo kết quả nghiên cứu về đặc điểm sinh học; sinh sản; các chỉ tiêu sinh trưởng, năng suất, chất lượng nguồn gen cá Bống suối đầu ngắn tại tỉnh Thái Nguyên.

- Báo cáo đánh giá đa dạng di truyền nguồn gen cá Bống suối đầu ngắn tại Thái Nguyên. Kết quả giải trình tự mã gen của nguồn gen cá Bống suối đầu ngắn và đăng ký trên ngân hàng gen quốc tế.

- Báo cáo về phân loại cá Bống suối đầu ngắn bằng hình thái và chỉ thị ADN.

- Quy trình kỹ thuật thuần hóa cá Bống suối đầu ngắn

- Quy trình kỹ thuật nhân giống cá Bống suối đầu ngắn

- Báo cáo kết quả mô hình bảo tồn tại chỗ (in-situ) cá Bống suối đầu ngắn trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên

- Báo cáo kết quả mô hình bảo tồn chuyển chỗ (ex-situ) cá Bống suối đầu ngắn trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.

- Báo cáo xây dựng tiêu chuẩn cơ sở đàn hạt nhân Cá bống suối đầu ngắn được công bố

- Báo cáo xây dựng tiêu chuẩn và tiêu chuẩn cơ sở cá giống được công bố.

- Báo cáo tổng kết đề tài

Dạng  III:

Bài báo đăng trên Tạp chí khoa học chuyên ngành

15

Địa chỉ và quy mô ứng dụng dự kiến: - Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Nông nghiệp và Thủy sản; Địa chỉ: Tầng 2, SN 55, ngõ 185, đường Lương Ngọc Quyến, P. Hoàng Văn Thụ, TP Thái Nguyên. - Hợp tác xã Nông, lâm, thủy sản Đại Từ; Địa chỉ: Xóm Cao Trãng - Xã Phúc Xuân - Thành phố Thái Nguyên - tỉnh Thái Nguyên;

16

Thời gian thực hiện: 36 tháng (từ 01/01/2025 đến 31/12/2027)

17

Kinh phí được phê duyệt: 1827 triệu đồng
trong đó:

18

Quyết định phê duyệt: số 2689/QĐ-UBND ngày 04 tháng Tháng 11 năm 2024

19

Hợp đồng thực hiện: số 13/2024/HĐ-KHCN ngày 30 tháng Tháng 12 năm 2024