



- Công bố khoa học và công nghệ Việt Nam
68
Cây lương thực và cây thực phẩm
BB
Nguyễn Văn Hà(1), Vũ Thị Bích Hạnh
Chọn lọc các dòng ngô ngọt mang gen siêu ngọt sh2 bằng kiểu hình và chỉ thị phân tử
Selecting sweet corn lines carrying the super sweet sh2 gene based on phenotypes and molecular markers
Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn
2024
5
21-32
1859-4581
Nghiên cứu này nhằm xác định các dòng mang gen siêu ngọt sh2 phục vụ công tác chọn tạo giống ngô ngọt chất lượng cao cho thị trường thực phẩm Việt Nam. Khảo sát xác định gen sh2 trên năm dòng thuần và đối chứng bằng bốn chỉ thị umc2276, umc1320, bnlg1257, umc1273. Kết quả cho thấy, chỉ thị umc1273 là phù hợp nhất để xác định gen sh2 trên các dòng ngô ngọt. Ứng dụng chỉ thị này khảo sát trên 20 dòng ngô ngọt tự phối đời 6 đã chọn được 9 dòng mang gen đồng hợp tử lặn sh2sh2 bao gồm: S3, S4, S5, S10, S11, S14, S16, S17, S21. Đánh giá đa dạng di truyền của 20 dòng ngô ngọt tự phối đời 6 có nguồn gốc từ Trung Quốc, Đài Loan, Ấn Độ, Mỹ, Philippin dựa trên kiểu hình trong điều kiện vụ xuân năm 2023 bằng phần mềm NTSYS, kết quả cho thấy: 20 dòng ngô ngọt được chia làm 13 nhóm, một nhóm có 3 dòng, 1 nhóm có hai dòng và 11 nhóm có một dòng ở mức sai khác nhau 38%. Sử dụng chương trình thống kê sinh học thường quy với các tính trạng kiểu hình đã chọn được 6 dòng ưu tú: S16, S10, S5, S17, S14, S11. Các dòng ngô ngọt này thuộc nhóm ngắn ngày từ 81 - 92 ngày, chiều cao cây trung bình từ 137,6 ± 2 đến 162,8 ± 3 cm, độ dày vỏ hạt trung bình từ 50,81 - 58,57 µm, năng suất hạt khô đạt từ 588,1 - 663,6 kg/ha, độ Brix đạt trên 18%. Các dòng này có thể sử dụng trong việc chọn tạo giống ngô ngọt chất lượng cao.
This study aimed to identify the lines carrying the super sweet sh2 gene to serve the selection and creation of high-quality sweet corn varieties for the Vietnamese fresh eating market. Four markers viz., umc2276, umc1320, bnlg1257 and umc1273 were used to screen sh2 gene on five sweet corn inbred lines along with a check line. The results showed that the umc1273 is an optimum marker to identify the sh2 gene in sweet corn lines. Using this marker screen on 20 inbred sweet corn lines selfing at 6 generations had identified 9 lines carrying the sh2sh2 recessive homozygous gene viz., S3, S4, S5, S10, S11, S14, S16, S17, S21. Genetic diversity analysis of 20 6th generation inbred sweet corn lines originating from China, Taiwan, India, America and the Philippines based on phenotypes under Spring 2023 crop conditions using NTSYS software showed that 20 sweet corn lines were divided into 13 groups, one group had 3 lines, 01 group had two lines and 11 groups had one line at a difference of 38%. Using a routine biostatistics program with phenotypic traits, 6 elite lines were selected S16, S10, S5, S17, S14, S11. These sweet corn lines belong to the short-term group (from 81 - 92 days), average plant height is from 137.6 ± 2 to 162.8 ± 3 cm, average seed coat thickness (50.81 - 58.57 μm), dry grain yield reached (from 588.05 - 663.62 kg/ha), Brix level reached over 18%. These lines can be used in high-quality sweet corn breeding programs.
TTKHCNQG, CVv 201