Ảnh hưởng của các hoạt động sử dụng đất ở những khu vực tiếp giáp với rừng tự nhiên đã và đang đe dọa đến môi trường sống của các loài động vật, thực vật. Phân mảnh rừng là một trong những nguyên nhân chính làm mất đa dạng sinh học, suy giảm chức năng các dịch vụ hệ sinh thái và mất rừng tự nhiên. Mục đích của nghiên cứu là đánh giá và giám sát tình trạng sức khỏe rừng tự nhiên ở huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế bằng phương pháp tiếp cận độ che phủ và phân mảnh rừng tự nhiên. Ba cảnh ảnh của vệ tinh Landsat TM và OLI của năm 2010, 2015 và 2024 đã được sử dụng đánh giá sự thay đổi che phủ rừng tự nhiên theo không gian và thời gian. Mô hình phân tích không gian hình thái cũng đã được sử dụng để phân tích tình trạng phân mảnh rừng. Kết quả cho thấy độ che phủ rừng tăng, nhưng diện tích rừng tự nhiên giảm từ tháng 01 năm 2010 đến tháng 01 năm 2024. Phân tích phân mảnh rừng đã cung cấp những minh chứng về tình trạng sức khỏe của rừng bị suy giảm, đặc biệt những khu rừng ở gần khu dân cư, các con đường và sông suối gần nhất. Hiệu ứng của bìa rừng và rừng khuyết lõi tăng cùng với diện tích rừng lõi giảm là chỉ số chính về xáo trộn và suy thoái rừng tự nhiên, tăng nguy cơ đe dọa các loài động thực vật, thay đổi cấu trúc rừng, thành phần loài cây và giảm khả năng tồn tại của quần thể cây. Các kết quả đầu ra về dữ liệu không gian là rất hữu ích cho việc kiểm soát phân mảnh môi trường sống, xây dựng kế hoạch quản lý rừng tự nhiên bền vững và giảm áp lực do người dân địa phương gây ra ở khu vực nghiên cứu.

The effect of land use activities in areas adjacent to natural forests has been threatening the habitat of animals and plants. Forest fragmentation is one of the main causes of biodiversity loss, functional decline in ecosystem services, and natural deforestation. The aim of the study is to assess and monitor the natural forest health status in A Luoi district, Thua Thien Hue province using natural forest cover and fragmentation approaches. Three Landsat TM and OLI images of 2010, 2015 and 2024 were used to assess spatio-temporal variation in natural forest cover. The morphological spatial pattern analysis (MSPA) model has also been used to analyze forest fragmentation. The results show that forest cover increased, but natural forest area decreased from January 2010 to January 2024. Forest fragmentation analysis provided evidence of deteriorating forest health, especially natural forests near residential areas, roads and rivers and streams. The effect of increasing forest edge and perforated forest along with decreasing core forest area are the main indicators of natural forest disturbance and degradation, increasing the threats to fauna and flora, changing forest structure and tree species composition, and reducing the viability of tree populations. The spatial data outputs are very useful for controlling habitat fragmentation, developing sustainable natural forest management plans and reducing pressure caused by local people in the study area.