Lọc theo danh mục
  • Năm xuất bản
    Xem thêm
  • Lĩnh vực
liên kết website
Lượt truy cập
 Lượt truy cập :  18,174,615
  • Công bố khoa học và công nghệ Việt Nam

76

Kỹ thuật và thiết bị y học

Nguyễn Nghiêm Luật

Sinh thiết lỏng: Các dấu ấn sinh học, các ứng dụng lâm sàng và triển vọng tương lai

Tạp chí Y học Việt Nam (Tổng hội Y học Việt Nam)

2023

CD1

5-11

1859-1868

Sinh thiết lỏng (LB) là một kỹ thuật xâm lấn tối thiểu được thực hiện trên các dịch cơ thể, chủ yếu là máu, để tìm các tế bào khối u lưu thông (CTCs), DNA khối u lưu thông (ctDNA), microRNA hoặc thành phần khối u khác, được giải phóng từ khối u vào các dịch cơ thể. 2. Các ưu điểm của sinh thiết lỏng: So với sinh thiết mô, sinh thiết lỏng ít xâm lấn hơn, ít tốn kém hơn, cho kết quả nhanh hơn, cho phép theo dõi điều trị theo thời gian thực và có thể dễ dàng lặp lại để theo dõi tiến trình của bệnh nhân. Hạn chế chủ yếu của sinh thiết lỏng là không đủ độ nhạy và độ chính xác để phân biệt các loại khối u khác nhau so với sinh thiết mô. 3. Các dấu ấn sinh học liên quan đến khối u của sinh thiết lỏng gồm: các tế bào khối u lưu thông (CTCs), DNA khối u lưu thông (ctDNA), các RNA khối u lưu thông (ctRNAs), các túi ngoại bào có nguồn gốc từ khối u (EVs) (exosomes) và các tiểu cầu bị thay đổi bởi khối u (TEPs). Trong số đó, chỉ có 1 xét nghiệm CTCs và 4 xét nghiệm ctDNA đã được FDA chấp thuận để ứng dụng trong lâm sàng, trong khi ctRNAs, EVs và TEPs là các dấu ấn có tiềm năng đầy hứa hẹn. 4. Các ứng dụng lâm sàng của sinh thiết lỏng gồm: sàng lọc và phát hiện sớm ung thư, chẩn đoán, xác định những thay đổi có thể tác động ở các khối u rắn di căn để lựa chọn điều trị đích, tiên lượng, theo dõi đáp ứng điều trị và kháng thuốc theo thời gian thực, và phát hiện khối u còn sót lại tối thiểu và sự tái phát sau phẫu thuật. 5. Tương lai của sinh thiết lỏng: Trong tương lai gần, sinh thiết lỏng dựa trên đa bộ thông qua phân tích tích hợp trí tuệ nhân tạo và học máy, là một chiến lược hấp dẫn để cải thiện hiệu suất phát hiện ung thư sớm, theo dõi đáp ứng điều trị và kháng thuốc, phát hiện khối u sót lại tối thiểu và sự tái phát. Do đó, sinh thiết lỏng có thể được sử dụng như một công cụ mới lạ trong y học chính xác.

TTKHCNQG, CVv 46