Tư tưởng Tịnh Độ xuất hiện rất sớm trong lịch sửPhật giáo Ấn Độ. Song, giáo lý và phương pháp tu tập mãisau này mới được tín đồ Phật giáo biết đến khi các bản kinhTinh Độ được dịch từ Phạn văn sang Hán văn. Pháp tu TịnhĐộ chủ trương Niệm Phật nhằm sống an lạc và vãng sinh thếgiới Tây phương Cực Lạc khi lâm chung. Ở Trung Quốc,pháp tu Tịnh Độ đã phát triển thành “tông” với các tổ đìnhvà sự truyền thừa liên tục cho đến ngày nay với 13 vị Tổ (LiênTông thập tam tổ). Ở Việt Nam, pháp tu Tịnh Độ không có sựtruyền thừa rõ ràng và vì thế chưa từng tồn tại với tư cách làmột “tông” như ở Trung Quốc, nhưng tư tưởng, phương pháptu tập có ảnh hưởng lớn đến đời sống tinh thần của tín đồPhật giáo và nhân dân trong lịch sử cũng như hiện tại. Đạotràng Niệm Phật là nơi tập hợp tín đồ Phật giáo chuyên tuTịnh Độ cầu vãng sinh Tây phương Cực lạc. Trong bài viếtnày, bằng cách tiếp cận Sử học tôn giáo, tác giả tìm hiểu quátrình hình thành đạo tràng Niệm Phật và tìm ra những đặcđiểm chung của đạo tràng này trong lịch sử Phật giáo TrungQuốc và Việt Nam.