Các nhiệm vụ khác
liên kết website
Lượt truy cập
 Lượt truy cập :  13079543
  • Ứng dụng kết quả thực hiện nhiệm vụ

KC.05.08/11-15

2016-02-213

Nghiên cứu ứng dụng công nghệ bức xạ kết hợp công nghệ sinh học để tạo vật liệu khởi đầu cho chọn tạo giống hoa và giống đậu tương

Viện di truyền nông nghiệp

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

Quốc gia

Nghiên cứu ứng dụng và phát triển công nghệ năng lượng

TS. Lê Đức Thảo

ThS. Phạm Thị Bảo Chung, ThS. Nguyễn Viết Dũng, KS. Hồ Khắc Tráng, GS. Lê Huy Hàm, ThS. Nguyễn Thị Minh Nguyệt, KS. Vũ Thị Thúy, ThS. Nguyễn Thị Thắm, ThS. Nguyễn Văn Mạnh, ThS. Lê Thị Ánh Hồng

Công nghệ sinh học trong nông nghiệp khác

10/2012

10/2015

25/12/2015

2016-02-213

13/03/2016

378

a ) Bằng phương pháp chiếu xạ tia gamma nguồn Co60 kết họp nuôi cấy mô tế bào ở cây hoa cúc, đề tài đã thu được các kết quả sau:

- Đã xác định được liều chiếu xạ gây chết LD50 khi chiếu xạ trên callus là 40 Gy.

- Đã xác định được liều chiếu xạ có hiệu quả cao cho chọn tạo giống hoa cúc khi chiếu xạ trên callus là 10, 20 và 30 Gy.

- Đã tạo đưọ'c tập đoàn 102 dòng hoa cúc đột biến mang các tính trạng có lọi cho chọn tạo giống hoa mới như năng suất và chất lưọng hoa cao, cải thiện về thời gian sinh trưởng, hình thái hoa (màu sắc và kích thước cánh hoa, màu sắc nhị hoa và dạng cây).

- Đã chọn tạo được 04 dòng hoa cúc triển vọng CN93ĐB, CN98ĐB1, CN98ĐB2 và CN20ĐB.
Trong đó, CN93ĐB có đường kính hoa (9,5 - 9,7cm) và đường kính thân (0,53 - 0,54cm) lớn hơn giống gốc CN93 lần lượt 0,8 - 1,1 cm và 0,11 -0,12cm, CN98ĐB1 có thời gian sinh trưởng (94 ngày) ngắn hơn giống gốc 11 ngày, CN98ĐB2 có hoa màu vàng đậm hon giống gốc, CN20ĐB có số bông/cây 22 - 29 bông/cây (nhiều hơn giống gốc 4 - 5 bông). Các dòng này đều có chất lượng cao, màu sắc đẹp, ít sâu bệnh, độ đồng đều cao mang nhiều đặc điểm sinh trưởng, phát triển tương đương giống gốc. 

b) Bằng phương pháp chiếu xạ tia gamma nguồn Co60 kết hợp nuôi cấy mô tế bào ở cây hoa đồng tiền, đề tài đã thu được các kết quả sau:

- Đã xác định được liều chiếu xạ gây chết LD50 khi chiếu xạ trên callus là 40 Gy. - Đã xác định được liều chiếu xạ có hiệu quả cao cho chọn tạo giống hoa cúc khi chiếu xạ trên callus là 10, 20 và 30 Gy.

- Đã tạo được tập đoàn 105 dòng hoa đồng tiền đột biến mang các đột biến có lợi cho chọn tạo giống hoa mói như năng suất và chất lượng hoa cao, cải thiện về thời gian sinh trưởng, hình thái hoa (màu sắc và kích thước cánh hoa, màu sắc nhị hoa và dạng cây).

- Đã chọn tạo được 03 dòng hoa đồng tiền triển vọng (DT1ĐB, DT3ĐB, DT4ĐB), trong đó DT1ĐB có góc lá đứng hon so vói giống gốc (38,2 - 39,30), DT3ĐB có hoa màu cam nhị đen (giống gốc hoa màu cam nhị xanh), DT4ĐB có hoa màu hồng nhị nâu, cánh hoa to hơn giống gốc (giống gốc hoa màu hồng nhị đen). Các dòng này có năng suất và chất lưọng cao, đường kính hoa, độ bền cắt hoa... tương đương giống gốc. 

c) Bằng phương pháp chiếu xạ tia gamma nguồn Co60 trên các vật liệu khác nhau (hạt khô, hạt nảy mầm và cây thòi kỳ ra hoa) trong thời gian 30 phút ở cây đậu tương, đề tài đã thu được các kết quả sau:
- Đã xác định được liều chiếu xạ gây chết LD50 khi chiếu xạ trên hạt khô là 300 Gy, trên hạt nảy mầm là 100 Gy và trên cây thời kỳ ra hoa là 30 Gy.

- Đã xác định được liều chiếu xạ có hiệu quả cao cho chọn tạo giống đậu tương khi chiếu xạ trên hạt khô là 150,200 và 250 Gy; khi chiếu xạ trên hạt nảy mầm là 25 và 50 Gy; trên cây thời kỳ ra hoa là 10 và 20 Gy.

- Đã tạo được tập đoàn 254 dòng đậu tương đột biến mang nhiều đột biến có lợi cho chọn tạo giống đậu tương mói như năng suất, thấp cây, chín sớm, nhiều cành, vỏ hạt đen, hạt to.

- Đã chọn tạo được 02 giống đậu tương mói triển vọng DT2008ĐB và DT96ĐB, đã qua 01 vụ khảo nghiệm Quốc gia. Trong đó, DT2008ĐB có vỏ hạt màu đen, thòi gian sinh trưởng ngắn hơn giống gốc 7 ngày (105 ngày) với chất lượng được cải tiến về hàm lượng Caroten (119,49 pg/100g), Omega 3 (0,013 g/100g) và Omega 6 (7,475 g/100g) cao hon giống gốc lần lượt là 59, 30 và 12%, năng suất đạt 30,03 tạ/ha, sinh trưởng khỏe, chống chịu bệnh hại tốt (điểm 1) tưong đương giống gốc. DT96ĐB có khả năng chống đổ tốt (điểm 1) hơn giống gốc (điểm 2), năng suất 26,22 tạ/ha (cao hon giống gốc 5%) vói thời gian sinh trưởng 98 ngày, chống chịu gỉ sắt tốt (điểm 1) tương đương giống gốc.

12053

Hiệu quả kinh tế:
- Tập đoàn phong phú các dòng hoa cúc và hoa đồng tiền đột biến sẽ góp phần trực tiếp tạo ra các giống hoa mới, có bản quyền của Việt Nam, đáp ứng nhu cầu nội tiêu và xuất khẩu;

- 04 dòng hoa cúc và 03 dòng hoa đồng tiền mới triển vọng với ưu điểm về năng suất và chất lượng hoa sẽ tiếp tục được khai thác và phát triển tại các vùng trồng hoa của cả nước, góp phần nâng cao năng suất và chất lượng hoa, đáp ứng tiêu chuẩn của thị trưòng hoa trong và ngoài nước, từ đó nâng cao thu nhập cho người dân trồng hoa. -

02 giống đậu tương mới triển vọng DT2008ĐB và DT96ĐB, đã qua khảo nghiệm Quốc gia, có năng suất cao đạt từ 2,5 - 3 tấn/ha (gấp 1,5 lần năng suất đậu tương trung bình hiện nay), chống chịu bệnh hại khá - tốt (điểm 1-3), thời gian sinh trưởng trung ngày từ 95 - 105 ngày, phù hợp gieo trồng trong cả 3 vụ/năm tại các tỉnh phía Bắc, đặc biệt trên đất sau 2 lúa vụ đông vùng Đồng bằng sông Hồng (vụ gieo trồng đậu tương chính ở phía Bắc), sẽ góp phần nâng cao năng suất và mở rộng diện tích gieo trồng đậu tương, tiến tới giảm nhập khẩu và tăng thu nhập cho người nông dân.

- Đặc biệt, giống DT2008ĐB có chất lượng hạt được cải tiến so vói giống gốc (hàm lượng Caroten, Omega 3 và Omega 6 cao hơn giống gốc lần lượt là 59, 30 và 12%), triển vọng phát triển đậu tương hàng hóa theo hướng cung cấp nguyên liệu cho ép dầu đậu nành chất lượng cao.

Hiệu quả về khoa học công nghệ:
- Đề tài đã tạo được 09 dòng triển vọng (04 dòng cúc, 03 dòng đồng tiền và 02 dòng đậu tương), hiện đang đưọc khảo nghiệm và thử nghiệm sản xuất để tiến tới công nhận giống và đưa vào sản xuất.
- Đề tài đã xây dựng được các quy trình công nghệ xử lý đột biến cho công tác chọn tạo giống hoa (cúc và đồng tiền) và giống đậu tương có hiệu quả cao tạo nên các biến dị có lợi, có thể tham khảo và ứng dụng quy trình để chọn tạo, cải tiến giống hoa và giống đậu tương tiếp theo. - Đề tài đã tạo được tập đoàn phong phú các dòng đột biến hoa cúc, hoa đồng tiền và đậu tương rất có ý nghĩa cho công tác chọn tạo giống trước mắt và lâu dài tại Việt Nam. Trong đó: + Tập đoàn gồm 102 dòng hoa cúc đột biến và 105 dòng hoa đồng tiền đột biến, được chọn tạo từ nguồn vật liệu là các giống hoa cúc và hoa đồng tiền đã thích ứng ngoài sản xuất, mang các biến dị có lợi cho chọn tạo giống hoa mới như năng suất và chất lượng hoa, cải thiện về thời gian sinh trưởng, hình thái hoa (màu sắc và kích thước cánh hoa, màu sắc nhị hoa và dạng cây sẽ là nguồn vật liệu phong phú cho công tác chọn tạo giống hoa mới, góp phần trực tiếp tạo ra các giống hoa mới, có bản quyền của Việt Nam, phục vụ mục tiêu nội tiêu và xuất khẩu,
xvi
+ Tập đoàn 254 dòng đậu tương đột biến được chọn tạo từ nguồn vật liệu là các giống đậu tương đã thích ứng ngoài sản xuất, có những tính trạng khác biệt về hình thái, cải tiến về năng suất, chất lượng hạt, thòi gian sinh trưởng, chiều cao cây và khả năng chống đổ sẽ là nguồn vật liệu quý cho công tác chọn tạo giống đậu tương ỏ’ nước ta trước mắt và lâu dài. Đồng thòi, góp phần làm phong phú thêm nguồn vật liệu di truyền vốn bị giới hạn do bản chất di truyền hẹp ở cây trồng này.
- Đội ngũ cán bộ kỹ thuật tham gia đề tài được nâng cao năng lực về chọn tạo giống hoa và đậu tương bằng đột biến thực nghiệm ỏ' Việt Nam.

Chọn giống;Hoa;Đậu tương;Công nghệ sinh học;Công nghệ bức xạ;

Ứng dụng

Đề tài KH&CN

Khoa học nông nghiệp,

Số lượng công bố trong nước: 5

Số lượng công bố quốc tế: 1

không

4 thạc sỹ, 1 Tiến sỹ.